NEDEN PERMAKÜLTÜR?

EKOLOJİK OKUL BAHÇESİ HAREKETİ 

Okullarda mevcut bulunan bahçelerin/alanların “ekolojik alanlar”a dönüştürülmesi hareketidir. Alanların yeşillendirilmesi ve doğal sistemlerin kurulması ile çocukların doğayla yeniden iletişim kurmalarını amaçlar.Öğrencilere, çevreleri üzerinde etkiye sahip oldukları bilinci aşılandığı gibi, eko-sistemlerle bağları da öğretilir.

Ekolojik okul bahçeleri ayrıca, yerel bitki üretimi ve yerel vahşi yaşamın (kuş, böcek ve bitki türleri) korunması ve incelenmesi konularının da altının çizildiği platformlar oluşturur.

Geleneksel oyun alanlarından farkı 

Geleneksel okul bahçeleri çok az oyun alanın sahiptirler ve çocuğun ilgisini çekmezler. Dikkati dağılan çocukları ya da bahçe alanlarında enerjisini atamayan çocuklar şiddet eğilimi gösterirler. Aynı zamanda geleneksel bahçelerin diğer bir dezavantajı, kimyasal boya vs kullanımının yaygın olmasıdır. Bir diğer dezavantajı da zeminin taş ya da asfalt olmasıdır ki bu durum da daha fazla yaralanmalara neden olur. Ancak yeşil okul bahçelerinde zemin bitki örtüsüyle kaplıdır, yaralanma yaşanmaz.

Ekolojik bahçe alanlarıysa kendi içlerinde özel ve tektirler. Ağaç ve bitkiler mikroiklimler yaratarak farklı ve rahat oyun alanları oluştururlar. Ayrıca öğrenciler, ‘atık’ kullanımı ile (kompost) yeniden değerlendirme fikrinin sürecine tanık olurlar; böylece bakış açıları değişerek çevresel sürdürülebilirlik fikrini benimserler.

Ekolojik Okul Bahçeleri Ne Sağlar?

Çocuklar, sınıf dışında ya da doğal ortamda yapılan çalışmalarda kendileriyle çevreleri arasında bağ kurarlar ve bu bağ sayesinde her hareketlerinin çevrelerini etkilediği gerçeğini kavrarlar. Bu durum beraberinde sorumluluk getirir ve birer birey olduklarında da bu kavram “toplum/topluluk sorumluluğu bilinci”ne dönüşür.

Okullar birer ekosisteme benzer; daha büyük ekosistemlerin içinde var olurlar, kaynaklara ihtiyaç duyarlar, onlarla işbirliği yaparlar ve diğer sistemlere dönüşürler. 

Ekolojik okul bahçelerini ele aldığımızda faydalarını şu şekilde sıralayabiliriz:

· Öğrenciler yerel ekolojiyi/çevresini tanır.

· Yaşadığı yerdeki doğal hayatı inceler, örüntüleri kavrar.

· Doğal hayatı kitaplardan değil gerçek yaşamdan öğrenir.

· Sıradan oyun/çalışma alanlarından daha farklı ve daha fazla araştırma/oyun sahası sağlarlar.

· Atığı kaynak olarak kullanır, yaşam döngüsünü öğretir ve tüm süreçlere öğrenciler de dâhil olur. 

Okulda Permakültür Bahçelerinin Avantajları:

· Kurulmaları, tasarımı kolaydır.

· Bir defâ tasarlandıktan sonra baş etmesi kolaydır ve yaygın olarak bahçelerde kullanılan kimyasal uygulamalarını gerektirmez.

· Sürdürülebilirlik ilkelerine uyar.

· Çocuklara fonksiyonel bir sistemle çalışma fırsatı sunar ve sistem işleyiş düşüncesini geliştirmeye yardımcı olur.

· Permakültür, küresel çapta pek çok okulda uygulanmaktadır ve bu okullar arasında ağ kurar.

Bill Mollison’ın Permakültür Prensipleri:

- “Yeterli”, kaynakları bilgece kullanmanın anahtar kelimesidir.

- Doğayla birlikte çalış, ona karşı değil.

- Sorun çözümdür; ya da ‘çözümleri gör, sorunları değil’.

- Mümkün olan en büyük etki için en küçük değişimi mümkün kıl.

- Sistem sahası teorik olarak sınırsızdır.

- Her şey iki şekilde çalışabilir/işleyebilir.

- Başarı ve evrimi hızlandırmak için tasarla.

- İlişkilerin ön planda olduğu saha tasarımı kullan.

- Önemli her bir fonksiyon, farklı pek çok öğe tarafından desteklenmelidir.

- Her öğe pek çok fonksiyon gerçekleştirir. Her şeyi en yüksek kapasitesinde kullan.

- Gıda üretimini şehirlere geri getirin.

- Çeşitliliği arttır ve dengeyi oluştur.

- Mücâdele değil, işbirliği.